Welkom bij deze ECG Quiz! Je ziet hieronder de casus en het beschikbare ritme of ECG. Je kunt je antwoord selecteren en ziet meteen of je het goed hebt. Ook kun je het antwoord inzien met een uitleg. Heel veel plezier en succes!
Casus
15-jarige vrouw, heeft medicatie ingenomen als suicide poging. Ze wil niet zeggen wat ze heeft ingenomen en raakt steeds slechter aanspreekbaar met een dalende bloeddruk. Je ziet hieronder twee van haar ECG’s. Wat heeft ze ingenomen?


Results
#1. Wat is dit voor intoxicatie?
Voor het juiste antwoord van deze quiz, met bijbehorende uitleg: klik op de balk hieronder.
Deze ECG’s zien er niet al te best uit. Deze jongedame is overduidelijk fors tachycard (rond de 210 slagen per minuut) met een QRS van rond de 90-100 msec. Het ziet er op het eerste oog VT-achtig uit maar daarvoor is het QRS wat smal. Er vallen juist een aantal andere, heel kenmerkende zaken op.
We zien hier enkele kenmerken die passen bij een intoxicatie met tricyclische antidepressiva: een QRS dat eindigt met een grote, brede R-top van >3mm in afleiding AvR, wat verbreed QRS en een tachycardie. Dit zijn allemaal kenmerken die passen bij natriumkanaalblokkade en dus in het bijzonder TCA-intoxicaties. Blokkade van de natriumkanalen zorgt voor een vertraging van de instroom van natrium (fase 0), waardoor deze minder steil wordt. De depolarisatie verlengt hierdoor, met op het ECG verlenging van de QRS-duur en morfologie als gevolg.
De hoge, brede R-top in AvR gaat vaak samen met een asdraaiing naar rechts omdat de depolarisatie niet netjes homogeen verloopt. Er is een vertraagde depolarisatie over het rechter ventrikel en daarom zie je dat de hartas draait en afleiding AvR nog een late, trage depolarisatie op zich af ziet komen.
Op het tweede ECG zien we de QRS-complexen nog veel verder verbreden en een zogenaamd sine wave patroon ontstaan. Dat is ook kenmerken voor een TCA-intoxicatie. We kennen het ook van hyperkaliëmie.
Dit is een heel belangrijk ECG-patroon om te herkennen want het gaat uiteindelijk leiden tot insulten, ventriculaire aritmieën en mogelijk de dood.

Digoxine
Wanneer het een intoxicatie was geweest met Digoxine had je andere kenmerkende zaken op het ECG verwacht. Bij een digoxine-intoxicatie wordt de natrium-kaliumpomp (Na+-K+-ATPase) aangetast, waardoor het extracellulair kalium stijgt en intracellulair natrium daalt. Het natrium verschil binnen en buiten de cel neemt af, waardoor weer natrium en calcium uitgewisseld gaan worden waardoor het intracellulair calcium stijgt. De contractiekracht neemt toe, maar ook de vagale tonus. Dit leidt tot A-V geleidingsstoornissen.
Therapeutische dosering van Digitalis kunnen al effect hebben op het ECG, zoals ST-depressies en T-top inversies of het afvlakken van T-toppen. Ook kan de QT-tijd korter worden (door afname repolarisatieduur) en de PQ-tijd kan verlengen door toename van de vagale tonus. Eventuele U-golven kunnen toenemen in amplitude. Onthoud, dit zijn veranderingen bij de therapeutische dosis en dus niet bij toxiciteit!
Wanneer er intoxicatie van Digitalis optreedt zien we abnormale automaticiteit door toename van de calciumconcentratie, gecombineerd met A-V geleidingsstoornissen. Dit kan zich uiten als (in allerlei combinaties) extrasystolen, tachy-aritmieën in allerlei vormen, AV-blokken en bundeltakblokken, extreme sinusbradycardie. Het meeste zien we PVC’s, atriale tachycardie en een versneld junctionaal ritme.
Nicardipine
Nicardipine is een calciumantagonist of calciumkanaalblokker. Bij een intoxicatie met calciumantagonisten wordt de instroom van calcium (via de L-type kanalen) in de cel belemmerd. Dit leidt tot een vertraging van de geleiding en vermindering van de contractiekracht en daarmee ook de cardiac output. Het gevolg is vasodilatatie en diepe hypotensie.
Op het ECG zien we geleidingsvertraging en brady-aritmie. Vaak zien we een sinusbradycardie, afhankelijk van het middel (non-dihydropyridinen) kan er ook tachy-aritmie optreden. Er kunnen zowel 1e graads, 2e graads als 3e graads AV-blokken optreden. Er kan ook een verbreed QRS gezien worden, maar dat is vaak het gevolg van een ventriculair escaperitme of bijkomende natriumkanaalblokkade. Uiteindelijk kan er asystolie optreden.
Cocaïne
Op het ECG zien we geleidingsvertraging en brady-aritmie. Vaak zien we een sinusbradycardie, afhankelijk van het middel (non-dihydropyridinen) kan er ook tachy-aritmie optreden. Er kunnen zowel 1e graads, 2e graads als 3e graads AV-blokken optreden. Er kan ook een verbreed QRS gezien worden, maar dat is vaak het gevolg van een ventriculair escaperitme of bijkomende natriumkanaalblokkade. Uiteindelijk kan er asystolie optreden.
De effecten op het ECG bestaan met name uit tachycardie danwel tachy-aritmie, geleidingsvertragingen (met name breed QRS ivm natriumkanaalblokkade en QT-verlenging ivm bijkomende kaliumkanaalblokkade) en STEMI-achtige patronen bij coronairspasmen.
Vergeet je niet te abonneren op ons YouTube-kanaal. Ook zijn we te volgen op LinkedIn en Instagram! Verspreid het kanaal ook vooral onder je collega’s en andere geïnteresseerden, dat wordt enorm gewaardeerd!